หลักฐานทางประวัติศาสตร์

หลักฐานทางปร            การสืบค้นเรื่องราวสังคมในอดีตต้องอาศัยร่องรอยที่มนุษย์ได้กระทำไว้และหลงเหลือจนปัจจุบัน เรียกว่าหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ส่วนวิธีการในการแสวงหาข้อเท็จจริงในอดีต เรียกว่า วิธีการทางประวัติศาสตร์ เป็นวิธีการสืบค้นเรื่องราวในอดีตอย่างเป็นระบบ โดยจะให้ความสำคัญในเรื่องการตรวจสอบหลักฐาน การประเมินความน่าเชื่อถือและคุณค่าทางหลักฐาน รวมทั้งวิเคราะห์ตีความข้อมูลทางประวัติศาสตร์เพื่อให้ได้มาซึ่งองค์ความรู้ใหม่บนพื้นฐานความเป็นเหตุเป็นผลประเภทของหลักฐานทางประวัติศาสตร์1. จำแนกตามยุคสมัย

1) หลักฐานสมัยก่อนประวัติศาสตร์ คือ ร่องรอยการกระทำของมนุษย์ตั้งแต่สมัยที่ชุมชนนั้นยังไม่มีตัวอักษรใช้

2) หลักฐานสมัยประวัติศาสตร์ คือ ร่องรอยการกระทำของมนุษย์ในสมัยที่ชุมชนนั้นรู้จักใช้ตัวอักษรแล้ว หลักฐานประเภท

2.จำแนกตามลักษณะ แบ่งเป็น 2 ประเภท

1) หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร (Written source ) คือหลักฐานจำพวกคำจารึกในแผ่นศิลา แผ่นโลหะ ใบลานหรือวัสดุอื่น รวมถึงตัวเขียนตัวพิพม์ในแผ่นกระดาษหรือวัสดุอื่น เป็นหลักฐานที่ทำขึ้นในสมัยประวัติศาสตร์

2) หลักฐานที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร (Unwritten source ) คือหลักฐานที่เป็นโบราณวัตถุ โบราณสถาน ศิลปกรรม คำบอกเล่า ฯลฯ ทั้งของสมัยก่อนประวัติศาสตร์และสมัยประวัติศาสตร์นี้มีทั้งสิ่งที่บันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษร และสิ่งที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร

3.จำแนกตามความสำคัญ แบ่งเป็น 2 ประเภท

1) หลักฐานชั้นต้น (Primary source ) คือหลักฐานที่บันทึกไว้โดยผู้ที่เกี่ยวข้องในเหตุการณ์หรือรู้เห็นเหตุการณ์ด้วยตนเอง รวมทั้งโบราณวัตถุ โบราณสถาน ที่สร้างขึ้นในยุคสมัยนั้น

2) หลักฐานชั้นรอง (Secondary source ) คือหลักฐานที่ผู้บันทึกรับทราบเหตุการณ์มาจากคำบอกเล่าหรือข้อเขีย

1.หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร ได้แก่

1. จารึก

2. ตำนาน

3.  พระราชพงศาวดาร

4.  จดหมายเหตุ

5.  เอกสารการปกครอง

6. บันทึกเหตุการณ์ของบุคคลต่างๆ

7. ชีวประวัติ

8.กฎหมาย

9. งานนิพนธ์ทางประวัติศาสตร์ และวิทยานิพนธ์

10.หนังสือพิมพ์

11.วรรณกรรม

12. เว็บไซต์นของผู้อื่นอีกต่อหนึ่ง